ArmeniaNow.com - Independent Journalism From Today's Armenia
June 04, 2004




Հին ուղերձ՝ հին լեզվով. Ղուրանը լույս կտեսնի հայերեն

Թեև բանաստեղծ և թարգմանիչ Էդուարդ Հախվերդյանը բազմաթիվ գրքերի ու թարգմանությունների հեղինակ է, սակայն խոստովանում է, որ պատվիրված վերջին աշխատանքն իր համար ամենապատասխանատուն է: Հայաստանում Իրանի դեսպանությունը Հախվերդյանին պատվիրել է հայերեն թարգմանել Ղուրանը:

«Ես հայտնվեցի այն վիճակում, որի մեջ հայտնվելով՝ նկարիչները նախ օրերով ու ամիսներով նայում են սպիտակ կտավին, ապա նոր սկսում ստեղծագործել,- ասում է Հախվերդյանը: -Պատվերը ստանալուց հետո սկսեցի ընթերցել Աստվածաշունչը՝ ուժ առնելու և հոգևոր գրականության յուրահատուկ բառապաշարին առավել լավ տիրապետելու համար»:

Ղուրանի գոյություն ունեցող հայերեն թարգմանություններն ամբողջական չեն և երբեմն դժվարըմբռնելի են:

Անցյալ տարվա հոկտեմբերին Հախվերդյանը հանձն առավ իսլամի սուրբ գիրքը հայ ընթերցողին հասու դարձնելու գործը:

«Չասեմ՝ անակնկալ էր, բայց կարելի է ասել՝ ներքին տագնապով ընդունեցի այդ առաջարկը, որովհետև Ղուրանը, վերջին հաշվով, համայն մահմեդական աշխարհի Սուրբ գիրքն է և ոչ թե սովորական բանաստեղծությունների ժողովածու կամ պատմվածք, որ նստես ու թարգմանես,- ասում է Հախվերդյանը: - Գործի պատասխանատվությունը շատ մեծ է, և պետք է պատրաստ լինես և՛ խրախուսանքի, և՛ հարվածների»:

Ղուրանը կազմված է երեսուն մասից: Այսօր, ամիսներ տևած աշխատանքից հետո, հայ ընթերցողը հնարավորություն ունի ծանոթանալու Ղուրանի քսանիններորդ և երեսուներորդ մասերի հազարից ավելի պատգամներին: Աշխատանքը կշարունակվի, եթե կատարված թարգմանությունը հավանության արժանանա:

Հախվերդյանն ասում է, որ Ղուրանն ավելի շուտ պետք է թարգմանվեր, սակայն դրան խանգարել են մի շարք հանգամանքներ:

«Բանն այն է, որ շատերը չգիտեն, թե ինչ է Ղուրանը և, լսելով այդ անունը, կարծում են, թե դա մի սարսափելի վատ բան է,- ասում է Հախվերդյանը: - Իսկ հիմա, եթե Ղուրանը կարդան, կտեսնեն, որ Աստծո քարոզներն ու պատգամներն են, որոնք ուղղված են մարդկանց ճիշտ ճանապարհ ցույց տալուն»:

Թարգմանչի հավաստմամբ՝ Աստծո խոսքը, ըստ Ղուրանի, բուռն հետաքրքրություն է առաջացրել շատերի, հատկապես արվեստագետների շրջանում, ովքեր ցանկություն են հայտնել ձեռք բերելու գիրքը: Ոմանք նույնիսկ խնդրել են ձեռագիր տարբերակը և կարդացել են մինչև հրատարակվելը:

«Մինչև այսօր Ղուրանը Հայաստանում ամբողջությամբ չի թարգմանվել, և մարդիկ ծանոթ չեն դրա բովանդակությանը,- ասում է նա: - Թարգմանությունը հնարավորություն է տալիս ծանոթանալու գրքին, նորովի ստեղծագործելու և նոր զգացողություններ ունենալու: Կարծում եմ, իմ պոեզիան նույնպես կազդվի Ղուրանից»:

Հախվերդյանն ասում է, որ թարգմանությունը կատարել է պարսկերենից՝ համեմատելով արաբերեն բնագրի հետ (աշխատանքում ներգրավվել է նաև արաբերենի մասնագետ):

Թարգմանիչը համարում է այն իր ամենալուրջ գործը.

Թարգմանիչը խոստովանում է, որ թեև աշխատանքը շատ ծանր էր, և եղել են արտահայտություններ ու մտքեր, որոնք հասկականալու համար ժամեր ու օրեր են պահանջվել, ինքը կարող է հպարտությամբ հայտարարել, որ հայերեն թարգմանությունը չի զիջում պարսկերենին:

«Ես փորձել եմ թարգմանել ոչ խրթին լեզվով՝ ավելի պարզ ու հասկանալի,- ասում է Հախվերդյանը: - Ուստի երբ նայում ենք արաբերեն տարբերակին, որը նույնպես ներառված է գրքում, և հայերեն թարգմանությանը, ապա ակնհայտ է դառնում, որ հայերենը ծավալով գերազանցում է արաբերենին, քանզի ամեն մի միտք մատչելի բացատրված է»:

Հախվերդյանի հավաստմամբ՝ սուրբ Ղուրանի հայերեն թարգմանությունը չի վաճառվելու, այլ տրամադրվելու է համալսարաններին, կրթօջախներին, առհասարակ հետաքրքրվողներին:

«Ընդհանուր առմամբ, կլինի տասնհինգ գիրք, որը կներառի Սուրբ գրքի երեսուն մասերը,- ասում է Հախվերդյանը: - Եթե հրատարակությունից հետո Ղուրանագիտության կենտրոնը հավանություն տա թարգմանությանը և հաստատի այն, Ղուրանը լույս կտեսնի ամբողջությամբ մեկ հաստափոր գրքով»:


According to Agnes
 

  Inside
 

Going Nowhere: Armenian refugees flee to Azerbaijan in odd plea for asylum

Full story

 
 

Village of Discontent : Residents of Dimitrov charge they are being mistreated

Full story

 
 

A Byte with...

Shushan Petrosyan

Full story


 


 


The Week in seven days

 
 


The Arts in seven days

 

  Photo of the week
  Click here to enlarge.
Click on the photo above to enlarge.
 
 
 
 

"The Girls"

 

 




Copyright ArmeniaNow.com 2002-2024. All rights reserved.

The contents of this website cannot be copied, either wholly or partially, reproduced, transferred, loaded, published or distributed in any way without the prior written consent of ArmeniaNow.com.