Ðá·»µáõųñ³ÝÇ ³é³çÇÝ Ñ³ñÏÇ ÑÇí³Ý¹Ý»ñÝ ³Ýѳٵ»ñáõÃÛ³Ùµ ëå³ëáõÙ »Ý, û »ñµ »Ý ßÇݳñ³ñÝ»ñÁ ѳëÝ»Éáõ Çñ»Ýó ë»ÝÛ³ÏÝ»ñÇÝ

Խղճուկ հագնված հիվանդները անկանոն այս ու այն կողմ են քայլում, երբեմն էլ մոտենում են պատուհաններին և ճաղերի միջով նայում են ցած` բակում տեղի ունեցող եռուզեռին մասնակից դառնալու համար:

Ճաղերից այն կողմ որոշ դեմքեր խոժոռվում են, մյուսները Ժպտում են: Սկսվում են քննարկումները:

Բակում ամենուր շինանյութեր են թափված: Աշխատանքը եռում է:

Տասնամյակներ շարունակ թշվառ պայմաններում գոյատևած Կապանի հիվանդանոցը վերջապես նորոգվում է:

«Մենք փրկված ենք: Մենք վերջապես կարողացանք համոզել բոլորին, որ հոգեբուժարանը գժանոց չէ, որ օգնության ձեռք մեկնողների թիվը պետք է հնարավորինս մեծ լինի»,-ասում է Սյունիքի նյարդահոգեբուժական դիսպանսերի տնօրեն Արարատ Վարդանյանը:

Տնօրենի հավաստմամբ հոգեբուժարանի մտահոգիչ հիմնախնդիրներից մեկը շենքի վիճակն է եղել: Առողջապահության ղեկավարների ուշադրությունից դուրս լինելով՝ 1960-ականներին հիմնադրված հիվանդանոցը թափառական կյանք է վարել:

«Հիմնադրման օրվանից մինչև օրս հիվանդանոցը 12 անգամ տեղափոխվել է, ինչից տուժել են և՛ հիվանդները, և՛ բուժանձնակազմը, իսկ հիվանդանոցի ողջ գույքը գրեթե ոչ պիտանի է դարձել»,- ասում է տնօրենը:

1993 թվականին, երբ հոգեբուժարանի շենքը պետք եկավ բանակին որպես զորանոց օգտագործելու համար, հիվանդներին տեղափոխեցին հակատուբերկուլյոզային դիսպանսերի շենք: Դրա հետևանքով 8 հոգեկան հիվանդներ վարակվեցին տուբերկուլյոզով և մահացան:

Տարիներ տևած պայքարից և բազմաթիվ դռներ թակելուց հետո հնարավոր դարձավ հիվանդանոցներն առանձնացնել միմյանցից՝ տուբերկուլյոզով հիվանդներին տեղափոխելով մեկ այլ շենք: Բարոյապես ու ֆիզիկապես մաշված հիվանդանոցային շենքը թողեցին հոգեբուժարանին:

Մոտ մեկ ամիս առաջ «Փրկեք երեխաներին» կազմակերպության և ԱՄՆ-ի միջազգային զարգացման գործակալության ֆինանսավորմամբ սկսվեց հիվանդանոցի նորոգումը:

Վարդանյանի հավաստմամբ ծրագրի արժեքը 101,5 հազար դոլար է, որից 8000 դոլարը ներդրել է Կապանի քաղաքապետարանը:

î³ñÇÝ»ñÇ ¹ÇÙáõÙ áõ Ëݹñ³ÝùÝ»ñÇó Ñ»ïá ïÝûñ»Ý ²ñ³ñ³ï ì³ñ¹³ÝÛ³ÝÁ »ñç³ÝÇÏ ¿, áñ ÑÇí³Ý¹³ÝáóÁ í»ñç³å»ë ³ñųݳÝáõÙ ¿ ³Û¹ù³Ý ³ÝÑñ³Å»ßï áõß³¹ñáõÃÛ³Ý

«Պատերազմական դրության, սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամի և կենցաղային սուղ պայմանների հետևանքով վերջին տարիներին մեծացել է հոգեկան խնդիրներ ունեցողների թիվը, - ասում է Սյունիքի փոխմարզպետ Ռուբեն Սարգսյանը: - Այդ իսկ պատճառով, եթե նախկինում հիվանդանոցը ինչ-ինչ պատճառներով ուշադրությունից դուրս էր մնացել, ապա այսօր մեծ կարևորություն է տրվում այս նախագծին, և համայնքը նույնպես իր ներդրումն է արել ծրագրում»:

Սարգսյանն ասում է, որ այդքան դժվարություններ հաղթահարած հոգեբուժարանը գարնանը լավագույնը կլինի հանրապետությունում:

Շինարարների հավաստմամբ, եթե եղանակը չխանգարի, նոր հիվանդանոցը պատրաստ կլինի 2004 թվականի հունվարին: Ամբողջովին կվերանորոգվեն հիվանդանոցի երկու հարկերը, իսկ հիվանդներն ավելի արդյունավետ բուժում կստանան նոր և լուսավոր հիվանդասենյակներում:

«Մենք ունեցել ենք դեպքեր, երբ հիվանդն ինքը, ականատես լինելով մեր սահմռկեցուցիչ վիճակին, հրաժարվել է բուժումից՝ ասելով, որ նման պայմաններում ինքը չի կարող բուժվել, - ասում էՎարդանյանը: - Պատերը փշրված էին, դռները՝ կոտրտված, իսկ մանրահատակի մասին նույնիսկ մտածել չէինք կարող, և շատ դեպքերում հիվանդները ստիպված էին քայլել բետոնի վրա»:

լխավոր բժշկի հավաստմամբ եղել են դեպքեր, երբ հիվանդների հարազատները հրաժարվել են հիվանդներին նման պայմաններում թողնելուց:

«Մեզ համար այդ սարսափելի պայմաններում աշխատելը չափազանց դժվար է եղել, քանի որ նման իրավիճակը կարող էր ձգձգել հիվանդի ապաքինումը` բարդություններ ստեղծելով նաև բուժանձնակազմի համար», ասում է Վարդանյանը:

Վիճակագրական տվյալների համաձայն, Սյունիքի մարզում հաշվառված են ավելի քան 2100 հոգեկան հիվանդներ, սակայն մասնագետների կարծիքով իրական թիվը շատ ավելի մեծ է:

Խմբագրի կողմից՝ Վերջին վեց տարիների ընթացքում լրագրող Մարիաննա ¶րիգորյանը գրել է մի շարք հոդվածներ՝ շեշտելով Կապանի հիվանդանոցի անբավարար պայմանները: Հիվանդանոցի բժիշկների հավաստմամբ նրա հոդվածները օգնել են հիվանդանոցի կարիքների նկատմամբ ուշադրություն հրավիրելու հարցում և կատալիզատորի դեր են խաղացել օգնության կազմակերպման գործում: