Աղմկոտ խոսակցությունների, ցեխի, հին ու նոր կոշիկների ֆոնի վրա գետնին են շարված գարնանային կանաչիներն ու մրգերը: Քիչ այն կողմ տարբեր թթուներն են՝ բաց փոշու ու գնորդների համար: Դիմացը նույն ոչ գրավիչ տեսարանն է բուլկիներով ու հացերով: Իսկ կասկածելի մաքրության ձեռքերով ու սպասքով տղամարդը հրավիրում է նրբերշիկ ու խորոված ուտելու:

Գարնանը փողոցային առևտուրը ծաղկում է

Երևանի Ֆիրդուսու շուկայի տարածքում գարնան գալուստով առևտուրը դուրս է գալիս ձմեռվա ցրտերից ձերբազատված փողոցները:

Փողոցային
առևտուրը ձևավորվել է հետխորհրդային տարիներին, և եթե զբոսաշրջիկների համար այն տարաշխարհիկ երևույթ է, ապա քաղաքապետարանի և սանհիգիենիկ ծառայությունների համար իսկական գլխացավանք է:

Խորհրդային իշխանության օրոք սննդամթերքը խիստ վերահսկողության տակ էր և վաճառվում էր միայն խանութում ու շուկայում: Այսօր ամեն ինչ ցաքուցրիվ է, իսկ մասնագետներն էլ չգիտեն, որտեղից կհնչի հերթական ահազանգն այս կամ այն հիվանդության կամ աղիքային ինֆեկցիայի մասին:

«Թե քանի տարի ենք պայքարում փողոցային առևտրի դեմ՝ արդեն կորցրել եմ հաշիվը, սակայն որ այդ երեւույթը մեզ համար իսկական պատուհաս է դարձել, դա հաստատ է, - ասում է հանրապետության գլխավոր սանիտարական բժիշկ Վլադիմիր Դավիդյանցը: - Այս անգամ նույնիսկ քաղաքապետն է թաթախվել այդ դժվարին խնդրի մեջ, սակայն արդյունքը դեռ պարզ չէ»:

Գրեթե ամեն տարի այս ժամանակ փողոցային առևտրի ծավալման հետ իշխանությունները բարձրացնում են փողոցային առևտրից ազատվելու հարցը:

«Փողոցում վաճառվող սննդամթերքի մեջ պարբերաբար զանազան ախտածին մանրէներ ենք հայտանբերում, - ասում է առողջապահության նախարարության հիգիենիկ հակահամաճարակային հսկողության վարչության պետի տեղակալ Մարիետա Բասիլիսյանը. - աղիքային խմբի ինֆեկցիաներ, զանազան հիվանդությունների հարուցիչներ, որոնք բացի հիվանդություններից կարող են սննդային թունավորումներ առաջ բերել: Ամեն անգամ մենք այդ փաստարկներն օգտագործում ենք բնակչությանը զգուշացնելու, իսկ ղեկավարությանը՝ ավելի սթափ լինելու համար»:

Ինչպես ամեն գարուն, այս անգամ ևս քաղաքապետարանի աշխատակիցները խոստանում են ավելի հաստատակամ լինել փողոցային առևտրի վերահսկման հարցում: Երևանի քաղաքապետարանի առևտրի և սպասարկումների վարչության պետ Կարեն Գևորգյանի հավաստմամբ այս անգամ փողոցային առևտրից քաղաքն ազատելու միջոցառումները ժամանակավոր բնույթ չեն կրի։

«Մեր ժողովրդի մոտ վերջիվերջո պետք է սանիտարական կուլտուրա
ձևավորվի, - ասում է Դավիդյանցը: - Եթե մարդը գետնին դրված կասկածելի ծագման պանիր, միս կամ էլ հաց է գնում ու չի մտահոգվում, գոնե հուսանք, որ շուկաներին անցումը միգուցե օգնի հասկանալու, որ մի քանի դրամի համար չարժե այդքան անտարբեր լինել սեփական առողջության հանդեպ»:

Մինչև ապրիլի 10-ը նախատեսվում է ավարտել փոքր շուկաների տեղի հատկացումները և տաղավարների կառուցումը:

Ոտքերն ու մսերը հանդիպում են փողոցում

«Կանաչի, մանր-մունր բանջարեղեն եմ վաճառում, - ասում է փողոցային առևտրով զբաղվող 60-ամյա Մարգո Հակոբյանը: - Շուկայում կանգնելու համար ահագին գումար պիտի տանք, ստեղ էլ միլիցեքին ենք տալիս, բայց դե էդքան շատ չի»:

Եթե Հակոբյանի նման առևտուր անողներ կան քաղաքի գրեթե բոլոր խաչմերուկներում, ապա շուկաների մեծ մասը վերջին տարիներին աշխատում է 30 տոկոս ծանրաբեռնվածությամբ մասամբ նաև այն պատճառով, որ վաճառողները չեն ուզում վճարել վաճառատեղի համար:

Սակայն այժմ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել քաղաքի 13 գյուղատնտեսական շուկաների տնօրենների հետ 1 վաճառասեղանի օրական վարձը 500-1000 դրամից 200 դրամի իջեցնելու մասին։

Շուկա գնալու փոխարեն գնորդները գերադասում են առանց շուկայական վերադիր վճարելու ապրանք գնել փողոցային վաճառողներից:

«Մարդիկ, ըստ էության, փողոցում վաճառվող կասկածելի սնունդ են գնում՝ պատճառաբանելով, թե էժան է, - ասում է Բասիլիսյանը: - Էժան ասածը 10, 20 կամ էլ լավագույն դեպքում 50 դրամն է, որի արդյունքում կարող են մինչև կյանքի վերջ որևէ հիվանդություն ձեռք բերել ու բուժվելու համար մեծ գումարներ ծախսել: Մինչդեռ կարող են օգտվել խանութից կամ շուկայից և գոնե ինչ-որ առումով ապահով լինել, վերահսկողություն սահմանելն էլ ավելի հեշտ կլինի»: