Թերթում ծխախոտի գրավիչ գովազդին կցված է թափանցիկ ցելոֆանի մեջ խնամքով փաթաթված երկու գլանակ: Այդ գովազդը մատչելի է բոլորին և իսկական գայթակղություն է հատկապես դեռահասների համար, որոնց նման նյութական խթանը կարող է ծխամոլ դարձնել:

Մեկ տարի առաջ առողջապահության մասնագետները հուսով էին, որ «Ծխախոտի մասին օրենքի» ընդունումը սահմանափակումներ կմտցնի այս ոլորտում: Սակայն 2004 թվականի մարտին Ազգային ժողովը երկրորդ անգամ մերժեց «Ծխախոտի մասին օրենքը»: Ծխախոտի գովազդն ու քարոզչությունը նորից հունի մեջ ընկան, իսկ ծխողների շարքերը սկսեցին աճել:

Ըստ վիճակագրության, այսօր Հայաստանում ծխում է տղամարդկանց մոտ 70 տոկոսը: Կանանց մասին ստույգ տվյալներ չկան, քանի որ շատերը թաքցնում են իրենց հակումը դեպի այդ կործանարար սովորույթը: Սակայն մասնագետները հավաստում են, որ կանանց շրջանում ծխողների թվի արագ աճին, մասնավորապես, նպաստում է այն տարածված կարծիքը, թե ծխող կինը նորաձև, ժամանակակից ու սեքսուալ է:

Առողջապահության մասնագետներին հատկապես մտահոգում է իրավիճակը դեռահասների շրջանում, ինչը, նրանց կարծիքով, Հայաստանում ծխելու հետևանքների թերագնահատման արդյունք է:

«Ծխում են ամենուր՝ աշխատավայրում, սրճարաններում, նույնիսկ տրանսպորտում,- ասում է «Մարդու առողջություն» մարդասիրական հիմնադրամի նախագահ Դավիթ Պետրոսյանը: - Թե փորձես մեկին նկատողություն անել, կամ շրջապատի կողմից կընդունվես որպես վատ մարդ, կամ էլ կարժանանաս քմծիծաղի, քանի որ այս ոլորտը կարգավորող օրենք մինչև այժմ չկա, իսկ հակածխախոտային պայքարը Հայաստանում շատ թույլ է: Դե բժիշկներն էլ պատրաստ չեն բացատրելու մարդկանց այս սովորույթի իրական վտանգը»:

Պետրոսյանն ասում է, որ «Ծխախոտի մասին օրենքը» կարող էր որոշ չափով փոխել իրավիճակը՝ կանխելով ծխելու համաճարակի տարածումը: Օրենքի նախագիծը լուրջ սահմանափակումներ էր նախատեսում ծխախոտի գովազդի, հասարակական վայրերում ծխելու և այս ոլորտին առնչվող շատ իրողությունների առումով:

Օրենքով նախատեսվում էր արգելել գունավոր գովազդը թերթերում, պարբերականներում և հեռուստատեսությամբ: Ծխելը պետք է արգելվեր դպրոցների և այլ մանկապատանեկան հաստատությունների շրջակայքում, իսկ ծխախոտային ընկերությունները պետք է իրավունք չունենային հովանավորելու երիտասարդների համար նախատեսված ռադիո և հեռուստատեսային հաղորդումները:

«Ծխելու հետևանք հանդիսացող հիվանդացությունը, հաշմանդամությունն ու մահացությունը մեզանում այսօր հասել են աներևակայելի չափերի: Մտահոգիչ են թոքերի քաղցկեղով հիվանդացության ցուցանիշները,- ասում է Պետրոսյանը: - Ցավոք, ԱԺ պատգամավորները լրջորեն չեն ընդունում իրավիճակը: Նման անլուրջ մթնոլորտում էլ չընդունվեց օրենքի նախագիծը, քանի որ ոչ մեկը չէր կարծում, թե օրենքը չընդունելու հետևանքով վաղը կարող են չընտրվել: Հասարակությունը պետք է փոխի իր կարծիքն այս հարցի վերաբերյալ»:

Կարող է թվալ, թե այսօր Հայաստանում այս հարցի մասին հասարակական կարծիք չկա, սակայն առողջապահության նախարարության հակածխախոտային ծրագրի համակարգող Ալեքսանդր Բազարչյանի հավաստմամբ, շահագրգիռ անձինք և կազմակերպություններն անելու են ամեն ինչ իրավիճակը փոխելու համար:

«Օրենքն արդեն երկու անգամ մերժվել է, սակայն դրանից հետո անցած այս մեկ տարվա ընթացքում հակածխախոտային պայքարը բավական աշխուժացել է,- ասում է Բազարչյանը: - Ակտիվացել են հասարակական կազմակերպությունները, լրատվամիջոցները, պատրաստվում են նոր միջոցառումներ»:

Պետրոսյանի հավաստմամբ, շուտով օրենքի նախագիծը նորից ներկայացվելու է ԱԺ: Նա ասում է. «Աշխատանքներ են տարվում, հստակեցումներ են կատարվում այդ ուղղությամբ: Հակածխախոտային պայքարը մեկ-երկու օրվա բան չէ: Վերջիվերջո, պետք է պաշտպանվեն նաև չծխողների շահերը»:

Բազարչյանն ասում է, որ մայիսի 31-ին՝ Ծխելու դեմ պայքարի համաշխարհային օրը, Երևանում նախատեսվում է անցկացնել հակածխախոտային ակցիա «Ծխախոտը և աղքատությունը» կարգախոսով: Պատրաստվում է կայքէջ (վեբ սայթ)՝ http://www.tobaccocontrol.am, որը կներկայացնի Հայաստանում ծխելուն վերաբերող տեղեկություններ ու վիճակագրություն: Նախատեսվում է նաև հրատարակել գիրք ծխելու իրական վտանգների մասին»: