Նման տարաներով գյուղացիները ջուր են բերում մոտակա բնակավայրից, որը գտնվում է 3 կմ հեռավորության վրա:

Երևանից 40 կմ դեպի հյուսիս գտնվող Ֆանտան գյուղի մոտ 200 բնակիչներ վարակվել են խմելու ջրի միջոցով տարածված հիվանդությամբ: Նրանցից վեցը ծանր վիճակում են և բուժվում են Երևանի և Չարենցավանի ինֆեկցիոն հիվանդանոցներում:

Համաճարակը սկսվել է մարտի վերջին, սակայն Կոտայքի մարզի բժիշկներն այդ մասին միայն մեկ ամիս հետո են տեղեկացրել առողջապահության նախարարությանը: Ֆանտանն ունի շուրջ 1100 բնակիչ:

«Իմ ընտանիքից երեք հոգի երեք ամիս է ծանր վիճակում են, - պատմում է 63-ամյա Մարգո Հովհաննիսյանը: - Մեր եղած-չեղածը վաճառեցինք, դեղերի տվեցինք, հետո էլ պարզվեց, լրիվ ուրիշ հիվանդություն է»:

Բժիշկների հավաստմամբ դա տուլարեմիա է՝ հիվանդություն, որն ազդում է մարսողական համակարգի վրա:

«Տուլարեմիան կենդանիներից, հիմնականում կրծողներից՝ դաշտային, տնային մկներից, ջրային առնետներից մարդուն փոխանցվող հիվանդություն է, - պարզաբանում է պետական հիգիենիկ հակահամաճարակային տեսչության պետի տեղակալ Ղազարոս Հակոբյանը: - Իսկ Ֆանտանում, ինչպես ցույց են տալիս մեր ուսումնասիրությունները, համաճարակի բռնկման պատճառը խմելու ջուրն է հանդիսացել»:

Մարգո Հովհաննիսյանի դուստրը, հարսը և թոռը դեռևս հիվանդանոցում են և չգիտեն, թե իրենց ինչ է սպասում:

Մասնագետի հավաստմամբ, տուլարեմիայի հարուցիչներ են հայտնաբերվել խմելու ջրից և շրջակայքում թափառող մկներից վերցված նմուշներում:

«Այսօր արդեն վստահաբար կարելի է ասել, որ համաճարակի բռնկման և տարածման աղբյուրը եղել է Գութանասարից Ֆանտանի համայնքին մատակարարվող խմելու ջուրը, որի ակունքների մոտ հայտնաբերվել են դաշտային մկների հազարավոր բներ, - ասում է Հակոբյանը: - Ամենայն հավանականությամբ, ջրամբարում եղել են տուլարեմիայով վարակված դաշտամկների դիակներ, որոնք էլ դարձել են հիվանդության պատճառը»:

Առողջապահության մասնագետները նշում են, որ միջադեպի ողջ պատասխանատվությունն ընկնում է տեղական իշխանությունների վրա, քանի որ նրանք պետք է ապահովեին մատակարարվող խմելու ջրի ստերիլությունն ու անվտանգությունը՝ ժամանակ առ ժամանակ մաքրելով ջրամբարը:

Գյուղացիները հավաստում են, որ չեն հիշում, թե վերջին անգամ, երբ է մաքրվել ջրամբարը:

Գյուղացիներից մեկն ասում է, որ համաճարակը սկսվել է այն բանից հետո, երբ էլեկտրաէներգիայի չվճարված պարտքերի պատճառով անջատվել են ջրամբարից ջուր մղող պոմպերը: Ֆանտանի գյուղապետ Վալերի Իվանյանը հավատացնում է, թե ինքն անձամբ է վնասազերծել Գութանասարի ջրամբարը, և որ նման վարակն այնտեղ բացառվում է:

«Ես նամակ եմ գրել վարչապետին, որ օգնի գյուղացիներին, - ասում է Իվանյանը: - Այս դժվարին սոցիալական պայմաններում ապրող գյուղը չի կարող ամսական 288 հազար դրամ վճարել պոմպերով ջուր ստանալու համար, որի պատճառով էլ օգտագործում էինք Գութանասարի ինքնահոս ջուրը, այն անհամեմատ ավելի էժան է: Միգուցե մեզ օգնե՞ն»:

Բժիշկներն ասում են, որ հիվանդությունից լրիվ ապաքինվելու համար 24-ամյա Խաչիկ Բարսեղյանից կպահանջվի երեք ամիս:

Սակայն մինչև սպասվելիք օգնությունը հասնի, վիճակը գյուղում մնում է լարված:

«Տղաս ծանր էր, Երևան տարանք, սակայն 40 օր անց էլ ոչ մի տեղաշարժ չկա, - ասում է Զոյա Բարսեղյանը՝ նայելով 24-ամյա Խաչիկին: - Մեզ մնացին պարտքերն ու անհույս ժամանակները»:

Առողջապահության նախարարության մասնագետները հավատացնում են, որ տուլարեմիա հիվանդությունը հակաբիոտիկներով բուժվում է 10 օրվա ընթացքում, սակայն անհաջող բուժման պարագայում կարող են ախտահարել հիվանդի լյարդը, երիկամները և ավշային հանգույցները:

«Թերևս 15 օրվա ընթացքում կպարզվի, համաճարակը լիովին վերացել է, թե ոչ: Ամեն դեպքում, հետագայում նման միջադեպերից խուսափելու համար միջոցառումներ են իրականացվում, - ասում է Հակոբյանը: - Պատվաստվել են գյուղի բնակիչները, ջուրը մատակարարվում է ցիստեռններով, բացի այդ ջուրը վարակազերծելու համար բնակչությանը հաբեր են բաժանվել»:

Սակայն գյուղացիներից մեկն ասում է, որ ջուր այլևս չեն բերում:

Գյուղապետ Վալերի Իվանյանը ցույց է տալիս ջրամբարի խորությունը:

«Երեք օր է գյուղում մի կաթիլ ջուր չկա, - ասում է գյուղաբնակ Զինան: - Սկզբում մի երկու օր մեքենաներով բերեցին, հետո դա էլ մոռացան, ու հիմա ամեն տուն առավոտից իրիկուն ոտքով Չարենցավանից ջուր է կրում, որը գյուղից երեք կիլոմետր հեռավորության վրա է գտնվում: Թե ինչ է լինելու ժողովրդի վիճակը, պարզ չէ: Ով է մեղավոր, որ պատասխան տա այս ամենի համար՝ նույնպես»:

Գյուղապետը հավաստում է, որ ամեն ինչ վերահսկողության տակ է, և շուտով գյուղը կապրի իր սովորական կյանքով:

Սակայն գյուղացիները միաձայն պնդում են, որ տուլարեմիայի պատճառով գյուղը վարկաբեկվել է:

«Գյուղից դուրս բոլորը խուսափում են մեզանից, ասում են՝ դուք բոլորդ վարակված եք, - ասում են նրանք: - Եվ մենք այսօր տուժում են երկու կողմից, քանի որ բացի ջրի խնդրից, չենք կարողանում վաճառել ոչ մեր կաթը, ոչ մածունը և ոչ էլ, առհասարակ, նորմալ վերաբերմունքի ենք արժանանում: Երբ ասում ենք Ֆանտանից ենք, բոլոր դռները փակվում են մեր առաջ»: