Անցյալ տարի ստեղծված «¶լոբալ հիմնադրամ» միջազգային կազմակերպությունը 3,2 միլիոն դոլարի դրամաշնորհ է տրամադրել Հայաստանին ՁԻԱՀ-ի դեմ կանխարգելիչ միջոցառումներ ծավալելու համար (Ïազմակերպության լրիվ անվանումն է ՁԻԱՀ-ի, տուբերկուլյոզի և մալարիայի դեմ պայքարի գլոբալ հիմնադրամ, սակայն Հայաստանին տրամադրված դրամաշնորհը նախատեսված է հատկապես ՁԻԱՀ-ի դեմ պայքարի համար):

Եթե ծրագիրը հաջողոõթյամբ իրականացվի առաջին երկու տարիների ընթացքում, ապա հիմնադրամը կտրամադրի ևս 4 միլիոն դոլար հաջորդ երեք տարիների համար:

Ծրագրի շրջանակներում Հայաստանի բոլոր մարզերում հիմնվելու են բնակիչների արյան կամավոր հետազոտման հատուկ լաբորատորիաներ: Ստեղծվելու են նաև նոր լաբորատորիաներ ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ով հիվանդների հետազոտման և բուժման համար:

Իրականացվելու են նաև կանխարգելիչ և կրթական ծրագրեր երիտասարդների և բարձր ռիսկի խմբերի (թմրամոլներ, մարմնավաճառներ և կալանավորներ) շրջանում:

ä³ßïáÝ³Ï³Ý ³ÝÓÇÝù ëïáñ³·ñáõÙ »Ý ÒƲÐ-Ç Ï³Ý˳ñ·»ÉÙ³ÝÝ áõÕÕí³Í ¹ñ³Ù³ßÝáñÑÇ Ù³ëÇÝ å³Ûٳݳ·ÇñÁ:

Հայաստանում ՁԻԱՀ-ի կանխարգելման կենտրոնի տնօրեն Սամվել ¶րիգորյանի հավաստմամբ, Հայաստանում ՄԻԱՎ վարակակիրնե-
րը չունեն հակավիրուսա-
յին բուժման հնարավորու-
թյուն, բացի վերջին 5 տարվա ընթացքում հայ գիտնականների կողմից մշակվող «Արմենիկում» փորձնական դեղամիջոցից:

«Աշխարհում ՄԻԱՎ-ի դեմ օգտագործվող դեղամիջոցներից շատերը Հայաստանում պաշտոնական գրանցում չունեն, որի պատճառով էլ անհասանելի են հիվանդների համար», - ասում է ¶րիգորյանը:

Ներկայումս Հայաստանի ³ռողջապահության նախարարությունում իրականացվում են միջոցառումներ, որպեսզի այդ դեղորայքները գրանցվեն: ¶րիգորյանի հավաստմամբ, դրամաշնորհի գումարներով արտասահմանից գնվելու են նման դեղամիջոցներ և տրամադրվելու են ՄԻԱՎ վարակակիրներին:

Անցյալ տարի ՁԻԱՀ-ն աշխարհից խլել է ավելի քան երեք միլիոն մարդկային կյանք: ¶րանցվել են շուրջ հինգ միլիոն նոր դեպքեր` վարակվածների ընդհանուր թիվը հասցնելով 42 միլիոնի: Այս թվից 3,2 միլիոնը երեխաներ են, որը հավասար է Հայաստանի բնակչության թվին: Մինչ դուք ընթերցում եք սայթի նյութերը, շուրջ 50 մարդ ողջ աշխարհում կմահանա այս համաճարակից:

Մինչև վերջերս Հայաստանում հիվանդությունը լայն տարածում չուներ: Այսօր Հայաստանում գրանցված են 234 ՄԻԱՎ վարակակիրներ: ՁԻԱՀ-ի կանխարգելման կենտրոնի հաշվարկներով ՄԻԱՎ վարակակիրների իրական թիվը շուրջ 2500 է: Մինչ այժմ գրանցվել է նաև ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ով հիվանդների մահվան 29 դեպք:

Մասնագետների կանխատեսմամբ, Հայաստանը շատ խոցելի թիրախ է հիվանդության համար: ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի տարածումը Ռուսաստանում համեմատելի է անդրսահարյան Աֆրիկայում հիվանդության տարածման տեմպերի հետ, իսկ քանի որ մարդկային հոսքը Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև հանրապետության համար ամենամեծն է, մասնագետները երկյուղում են, որ Ùիայն ժամանակի հարց է, թե Հայաստանը երբ կժառանգի Ռուսաստանի խնդիրները:

¶լոբալ հիմնադրամի դրամաշնորհը Հայաստանում համակարգելու է պետական, հասարակական և միջազգային կազմակերպություններից ստեղծված հանձնաժողովը: Որպես հիմնական ռեցիպիենտ ընտրվել է «Վորլդ վիժըն Հայաստան» կազմակերպությունը:

«Նոյեմբեր ամսից արդեն ականատես կլինենք բնակչության տարբեր խավերին áõÕÕí³Í միջոցառումների», - ասում է «Վորլդ վիժըն Հայաստան» կազմակերպության տնօրեն Դեյվիդ Թոմսոնը՝ ավելացնելով, որ որոշ վարակակիրներ կսկսեն օգնություն ստանալ այս տարվա ընթացքում:

«Սա հինգ տարվա ծրագիր է և նրա ընդհանուր ազդեցությունը կզգացվի ժամանակի ընթացքում»:

Ներկայումս հիմնադրամը 93 երկրներում ֆինանսավորում է 150 ծրագրեր՝ 1,5 միլիարդ դոլար ընդհանուր արժողությամբ:

«Այս խնդիրը տարբեր երկրներում տարբեր վիճակում է գտնվում: Հայաստանում այս փոքր գումարով նպատակ ունենք ֆիքսել այս խնդիրը», - ասաց ¶լոբալ հիմնադրամի տարածաշրջանային մենեջեր Վալերի Չերնյավսկին:

Պայմանագրի կնքման արարողության ժամանակ Չերնյավսկին ասաց. - «Դժվար է միաժամանակ և՛ ուրախ լինել, որ մեկնարկում է ծրագիրը, և՛ տխուր, որ նման բան կա նաև այս երկրում: Հայաստանի խնդիրն այն է, որ այս գումարը հնարավորինս արդյունավետ ծախսվի»: