Դերասան Խորեն Աբրահամյանի արվեստն իր հոգու խիղճն է:

«Ես չեմ կարող խաբել բեմում, արվեստում ես չեմ հանդուրժում սխալն ու կեղծը»:

Նրա մարմնավորած կերպարները հայելու նման պատկերում են կյանքի իրական կողմը՝ մարդկային անհաջողությունների և արժանիքների հակադրությամբ:

Խորեն Աբրահամյանի ճանապարհը դեպի բեմարվեստ դեռևս մանկուց էր գծված. երազներում թևածող երևակայությունն իրականություն կարող էր դառնալ միայն թատրոնում:

«Խորը երևակայությամբ մարդու համար ամենաճիշտ ուղին թատրոնն է, - ասում է մեծ դերասանը, - Այսօր թագավոր ես, վաղը՝ ծառա: Մի օր բարի ես, մյուս օրը՝ չար»:

Նրա կյանքում ամեն ինչ տեղի ունեցավ հեքիաթային արագությամբ: Ընդամենը 17 տարեկան էր, երբ Գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ ընդունվելուց հետո անմիջապես աշխատանքի անցավ Սունդուկյանի անվան Ակադեմիական թատրոնում: Այդ ժամանակ այդ թատրոնում էին խաղում այնպիսի դերասաններ, ինչպիսիք են Վահրամ Փափազյանը, Հրաչյա Ներսիսյանը, Ավետ Ավետիսյանը, Վաղարշ Վաղարշյանն ու այլոք:

«Այս դեմքերի կողքին երկրորդական դեր խաղալն արդեն մեծ փորձ էր, - հարգանքով հիշում է դերասանը, - Միայն սովորելով դերասան չեն դառնում, պետք է զգաս բեմի հոտը, պետք է բեմում նաև սխալվես, քանզի դա մի ուրիշ աշխարհ է»:

Խորեն Աբրահամյանի թավ, հանգիստ ձայնը, խիտ ունքերի տակից նայող խորը հայացքն ու առնական կեցվածքը՝ համապատասխանելով բազում հերոսների կերպարներին, միաձուլվեցին նրա բնատուր դերասանական տաղանդին և արդեն երիտասարդ տարիքում կերտեցին նրա անհատական կերպարը:

Մի քանի կինոնկարներում նկարահանվելուց հետո Խորեն Աբրահամյանն «Առաջին սիրո երգը» կինոնկարում կատարեց գլխավոր հերոս Արսեն Վարունցի դերը: Այդ ֆիլմի ցուցադրման հաջորդ առավոտյան նա արթնացավ որպես հայտնի մարդ: Կինոնկարն ամիսներով ցուցադրվում էր ամբողջ Խորհրդային Միության կինոթատրոններում:

Լաերտ Վաղարշյանի և Յուրի Երզնկյանի բեմադրած «Առաջին սիրո երգը» պատկերում էր մարդուն իր ներաշխարհով, իր բոլոր լավ ու վատ դրսևորումներով ու ելևէջներով: Կյանքի բարդ խաչմերուկներում իրար բախվող ճակատագրերի այս պատմությունը նոր էջ բացեց Խորեն Աբրահամյանի կյանքում:

«Փողոցով հանգիստ քայլել չէի կարող, իսկ եթե հանկարծ մտնում էի Մոսկվայի հսկայական ՑՈՒՄ-ը կամ ԳՈՒՄ-ը, աշխատանքն ուղղակի դադարում էր», - ծիծաղով ասում է դերասանը:

«Ինձ միշտ հարցնում էին, թե ինչպես հաջողվեց այդքան վարպետորեն զգալ այդ դերը: Ես պատասխանում էի, որ այդտեղ խաղալու բան չկար, բավական էր միայն կանգնել Հրաչյա Ներսիսյանի կողքին և նայել նրա աչքերին, նա այնքան վարակիչ էր, այնքան ջերմ, որ խաղալու բան չէր մնում»:

Այս կինոնկարը ստեղծվեց մի ժամանակաշրջանում, երբ գերիշխում էր «արտադրական» թեման, և հանկարծ այդ ֆոնի վրա հայտնվում է մի երգիչ իր անձնական, ընտանեկան խնդիրներով՝ վեճեր, կռիվ ու սեր ...

«Ութ տարի ես թատրոնում մասսայական տեսարաններում եմ խաղացել, ինչը շատ ճիշտ եմ համարում, բոլոր դերասաններն այդ ճանապարհով պետք է անցնեն: Բայց «Առաջին սիրո երգը» կինոնկարից հետո դադարեցի այդպիսի դերեր խաղալ, քանի որ հաճախ, երբ էպիզոդիկ կամ մասսայական տեսարանում դուրս էի գալիս բեմ, ծափահարությունների տարափը կանգնեցնում էր ներկայացման ողջ ընթացքը»:

Ժամանակն էր, որ 24-ամյա Խորեն Աբրահամյանը թատրոնի բեմ բարձրանար մեծ դերերով:

Նրա մասնակցությամբ ամեն ներկայացումը տոնի էր վերածվում ողջ քաղաքի համար: Դերասանի և ռեժիսորի նրա յուրահատուկ ու թարմ մոտեցումները նոր շունչ էին հաղորդում թե՛ բեմադրություններին, և թե՛ Սունդուկյանի անվան Թատրոնին: Նա խաղացել է «Օթելլո», «Վաթսուն տարի և երեք ժամ», «Դեպի ապագա», «Անավարտ մենախոսություն», «Արշալույսերն այստեղ խաղաղ էին», «Ոճրագործի ընտանիքը», «Դոկտոր Ստոկման», «Կորիոլան», «Ավերված քաղաքի առասպելը», «Մեռնելը որքան դժվար է» և այլ բեմադրություններում, որոնց մեծ մասի բեմադրիչն է եղել:

Աբրահամյանն իր մեծագույն տաղանդը թատրոնում և կինոյում դրսևորում էր ոչ միայն որպես դերասան, այլ նաև որպես հետաքրքիր ռեժիսոր:

«Երբ ասելիք ունես, չես կարող լռել, պետք է ստեղծես քո պատկերացրած երևույթը: Հաճախ դերակատարման ընթացքում անհաղթահարելի ցանկություն ես ունենում խաղընկերոջդ օգնել, նոր ուղղություն տալ նրան, նոր ձևով ներկայացնել նրան բեմադրության մեջ, - ասում է Աբրահամյանը, - Ռեժիսորի մասնագիտությունն ընտրում են ներշնչանքով, այլ ոչ թե մի օր նստում են, որոշում և ռեժիսոր դառնում»:

Դերասան, ռեժիսոր, 4 երեխաների հայր, պապիկ և ամուսին. դժվար է այս ամենը համատեղել մեկ մարդու մեջ, բայց Խորեն Աբրահամյանն արդեն 73 տարի է անմնացորդ տրվում է և՛ արվեստին, և՛ ընտանիքին: Նրա փոքր որդին 12 տարեկան է: Հոր հանրահայտ խոժոռ ու խիստ հայացքի մեջ նա տեսնում է անսահման սեր, ջերմություն և մանկանալու մեծ կարողություն:

«Ես խիստ չեմ երեխաներիս նկատմամբ, իմ կարծիքով պետք է նրանցից պահանջես անել այն, ինչ դու ինքդ կատարյալ կարողանում ես: Ամենաճիշտ դաստիարակությունն օրինակ ծառայելն է, - ասում է նա, - Բայց Արամիս հետ ուրիշ է: Ես 60 տարեկան պապիկ էի, երբ նա ծնվեց: Ես նրան միշտ մի բան եմ ասում. «Արա՛մ, ես քեզ երես կտամ, բայց դու երես չառնես»»:

Այսօր դերասանն ապրում է երիտասարդի ավյունն ու եռանդը սրտում: Նա չի դադարում արարել: «Ես անընդհատ ստեղծագործական վիճակում եմ, իսձ սպանելու միակ ճանապարհն ինձ ստեղծագործելու հնարավորությունից զրկելն է»:

1996 թվականին Խորեն Աբրահամյանը բեմադրեց Քոբրնի «Ջին խաղը» տրագիկոմեդիան՝ ներկայացնելով այն ոչ միայն Հայաստանի, այլև Փարիզի և Փասադենայի (ԱՄՆ) խստապահանջ հանդիսատեսի դատին: Հանրահայտ դերասան Կարեն Ջանիբեկյանի կարծիքով դա մի փառահեղ ներկայացում էր. - «Փառահեղ էր իր բեմադրությամբ, դերասանական վարպետությամբ և մարդու մեջ սերը պահելու հզորությամբ: Խորենը ևս մեկ անգամ ապացուցեց իր մեծությունն ու անմնացորդ նվիրումը»:

«Ջին խաղը» ծերանոցում ապրող մարդկանց պատմությունն է: Բեմում երկխոսություն է, թղթախաղ, և ընդամենը երկու կերպարների միջոցով վեր է հանվում համամարդկային թեման: Պիեսի հերոսները՝ Մարտին Ուոլերը (Խորեն Աբրահամյան) և Ֆենշին Դորսին (Գոհար Գալստյան) խելահեղ ջանքեր են գործադրում՝ ազատվելու մենության կապանքներից: Այս լքված տարեց մարդիկ իրենց փրկությունը գտել են ծերանոցում, գտել են միմյանց, գտել իրենց սերը՝ ապացուցելով, որ սիրում են բոլոր տարիքներում:

Ներկայացման վերջում մարդիկ չգիտեին՝ ծափահարեն դերասաններին հոյակապ խաղի համար, թե՞ ևս մեկ անգամ վերլուծեն իրենց ներաշխարհը:

Նույն կարոտով ու ջերմությամբ ընդունվեց 2001 թվականին Աբրահամյանի բեմադրած Պերճ Զեյթունցյանի «Խոր Վիրապ» պիեսը:

50 տարի շարունակ բեմում նա վայելել է ճանաչում և հաջողություն: Նրան շնորհվել է Ժողովրդական արտիստի կոչումը: Սակայն այդ կեսդարյա աշխատանքի իսկական պարգևը հազարավոր ձեռքերից ծնվող ծափերն ու իր կոչմանն անմնացորդ նվիրումն են: