ArmeniaNow.com - Independent Journalism From Today's Armenia
Special Edition
May 21, 2004




Հարցազրույց Ղարաբաղի արտգործնախարարի հետ

Աշոտ Գուլյանը արտաքին գործերի նախարար է նշանակվել 2002 թվականին: Մինչ այդ աշխատել է փոխնախարար Նաիրա Մելքումյանի ղեկավարությամբ:
Հնգամյա Լիլիթը ծնվել է և կմեծանա հողածածկ տանիքով տանը

Անցած երկու տարվա ընթացքում նախագահական ընտրություններ անցկացվեցին Ադրբեջանում, Հայաստանում և Լեռնային Ղարաբաղում: Դրանք որևէ կերպ անդրադարձա՞ն ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացի վրա:

Հավանաբար սխալ կլիներ դիտարկել բոլոր այդ երկրներում անկացված ընտրությունները կարգավորման գործընթացի վրա դրանց ունեցած ազդեցության տեսանկյունից:

Սակայն չի կարելի է ժխտել, որ այդ երկրներից յուրաքանչյուրի համար կարևորագույն նշանակություն ունեցող մի շարք ներքաղաքական իրադարձություններ որոշակի ազդեցություն են թողել ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վրա: Ընդհանուր առմամբ, կարելի է արձանագրել, որ հասարակությունը կենտրոնացրել է իր ուշադրությունը ներքաղաքական իրադարձությունների վրա, ուստի իրատեսական չէր լինի առաջընթաց ակնկալել կարգավորման գործընթացում:

Մենք հուսով էինք, որ բանակցությունները լրիվ թափով առաջ կընթանան ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հովանու տակ Ադրբեջանում նոր նախագահի ընտրությունից հետո: Ցավոք, այդ հույսերը չարդարացան: Դատելով Իլհամ Ալիևի անցյալ տարվա վերջին արած հայտարարություններից՝ Բաքուն հակված չէ քաղաքակիրթ, կառուցողական երկխոսության:

Ձեր կարծիքով՝ հակամարտության բոլոր կողմերը պատրա՞ստ են ղարաբաղյան հակամարտության վերջնական կարգավորմանը:

Մենք կարող ենք խոսել միայն մեր անունից: Լեռնային Ղարաբաղը, բնականաբար, շահագրգռված է հակամարտության վերջնական կարգավորմամբ և բազմիցս արտահայտել է դրան նպաստելու իր պատրաստակամությունը: Հակամարտության մյուս կողմերի համեմատությամբ մենք ավելի խոցելի վիճակում ենք: Օրինակ՝ ունենալով ճանաչված կարգավիճակ և, հետևաբար, արագ զարգացման ավելի մեծ հնարավորություններ, մյուս կողմերն օգտվում են միջազգային, այդ թվում՝ ֆինանսական կառույցների օգնությունից: Իսկ մենք զրկված ենք նման առավելություններից: Ահա թե ինչու մենք առավելագույնս շահագրգռված ենք հակամարտության արագ կարգավորմամբ և Ղարաբաղի ապագայի վերջնական որոշմամբ:

Սակայն կրկնում եմ. Ադրբեջանի ղեկավարության տարբեր մակարդակներում արված հայտարարությունները, որոնք ակնհայտորեն վկայում են, որ Ադրբեջանին չի հետաքրքրում քաղաքակիրթ լուծումը, որևէ լավատեսության տեղիք չեն տալիս: Ադրբեջանի նոր նախագահն ամենայն հավանականությամբ հակված է շարունակելու միջազգային կառույցներում Ղարաբաղը վարկաբեկելու քաղաքականությունը՝ նպատակ հետապնդելով սասանելու ԼՂՀ-ի՝ որպես ժողովրդավարական սկզբունքներին և հակամարտության բացառապես խաղաղ կարգավորմանն ապավինող երկրի միջազգային հեղինակությունը:

Ես ուզում եմ շեշտել, որ հակամարտության կարգավորման հետագա ձգձգումը չի համապատասխանում կողմերից և ոչ մեկի շահերին: Հակամարտությունն արգելակում է Լեռնային Ղարաբաղի, Հայաստանի և Ադրբեջանի արագ զարգացումը՝ զգալիորեն ձգձգելով տարածաշրջանի ընդհանուր ինտեգրման գործընթացները:

Ադրբեջանի նոր ղեկավարությունը չպետք է բաց թողնի Ստեփանակերտի հետ երկխոսություն սկսելու հնարավորությունը՝ լրիվ ֆորմատով խաղաղ կարգավորման գործընթացը շարունակելու համար: Ղարաբաղի՝ որպես լիիրավ կողմի մասնակցությունը բանակցություններին պարտադիր է վերջնական կարգավորման հասնելու համար, և Լեռնային Ղարաբաղը պատրաստ է սեփական լուման ներդնելու կարգավորման գործընթացին, կիսելու պատասխանատվությունը ինչպես կարգավորման, այնպես էլ տարածաշրջանի ապագայի համար:

Պատրա՞ստ է արդյոք Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդն ընդունելու իշխանությունների կայացրած ցանկացած որոշում:

Ղարաբաղի ժողովուրդը կայացրել է իր որոշումը դեռ 1991 թվականին միջազգայնորեն ընդունված արարողակարգով, մասնավորապես արտահայտելով իր դիրքորոշումը հանրաքվեի միջոցով: Տասներեք տարի առաջ Ղարաբաղի ամբողջ ժողովուրդը միաձայն քվեարկեց հօգուտ անկախ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության, որի ապագան անշուշտ տեսնում է Ադրբեջանի կազմից դուրս:

Այդ հանրաքվեից հետո Ղարաբաղի իշխանությունների ամբողջ արտաքին և ներքին քաղաքականության հիմքում եղել է ժողովրդի ընդունած այդ գլխավոր որոշումը: Եվ հանրապետության իշխանությունները ձգտել են իրականացնել Ղարաբաղի ժողովրդի կամքը: Այլ խոսքերով՝ Ղարաբաղի ղեկավարությունն է ընդունել ժողովրդի որոշումը և հավատարիմ է մնացել դրան՝ ձգտելով հասնել ԼՂՀ-ի անկախ կարգավիճակի միջազգային ճանաչման:

Ինչ վերաբերում է «երբ» և «ինչպես» հարցերին, դա այլ հարց է: Անկախության ճանապարհը հեշտ չէ: Սակայն մի բանում ես համոզված եմ. Ղարաբաղի իշխանությունների որոշումը ոչ մի կերպ չի հակասի Ղարաբաղի ժողովրդի որոշմանը:

Ձեր կարծիքով՝ կա՞ն հարցեր, որոնք դուրս են մնացել բանակցությունների շրջանակներից:

Քանի որ բանակցությունների գործընթացն այժմ հայտնվել է փակուղում, և բանակցություններն ակտիվ չեն, ինչպես 1992-1997 թվականներին, դժվար է առանձնացնել այն հարցերը, որոնք դուրս են մնացել բանակցությունների շրջանակներից: Եթե դուք նկատի ունեք, որ ղարաբաղյան կողմի համար կարող են լինել ինչ-որ փակ հարցեր, ապա ես կուզենայի ասել, որ մեզ համար բոլոր հարցերը ենթակա են քննարկման բանակցությունների ընթացքում: Մեզ համար չկան փակ հարցեր, և, ինչպես նշեց ԼՂՀ նախագահ Արկադի Ղուկասյանը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հետ Ստեփանակերտում կայացած հանդիպման ժամանակ, Լեռնային Ղարաբաղը պատրաստ է բանակցություններ վարելու Ադրբեջանի հետ ցանկացած հարցով առանց նախապայմանների:

Ղարաբաղի ղեկավարությունը բազմիցս արտահայտել է իր պատրաստակամությունը քննարկելու ցանկացած նախաձեռնություն, որն ուղղված է ղարաբաղյան խնդրի խաղաղ և վերջնական կարգավորմանը: Այս առումով մենք չափազանց կարևորում ենք քարոզչական պատերազմը դադարեցնելը, որը ոչ միայն չի նպաստում շփման եզրեր գտնելուն, այլ նաև մեծացնում է անջրպետը երկու ժողովուրդների միջև:

Ձեր կարծիքով՝ հնարավո՞ր է վերջ տալ հակամարտությանը:

Այո, իհարկե: Կարծում եմ, որ դրանում շահագրգիռ է նաև միջազգային հանրությունը՝ ի դեմս ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների: Սակայն պետք կրկին նշեմ, որ ամեն ինչ չէ, որ կախված է միջնորդներից: Շատ բան կախված է հակամարտության կողմերից:

… Ես կուզենայի նշել, որ պրոբլեմի քաղաքական լուծումը Ղարաբաղի իշխանությունների վերջնական նպատակն է: Հանրապետության ղեկավարությունը բազմիցս շեշտել է, որ բանակցությունները Ղարաբաղի համար ինքնանպատակ չեն, դրանք ընդամենը վերջնական կարգավորման հասնելու միջոց են: Մենք լիովին շահագրգռված ենք դրանում, քանի որ տեսնում ենք Լեռնային Ղարաբաղի ապագան բոլոր հարևան երկրների հետ բարեկամական հարաբերությունների և միջազգային հանրությանը քաղաքակիրթ ինտեգրման մեջ: Սա է, որ իսկապես կարող է ապահովել Ղարաբաղի ժողովրդի արժանապատիվ կյանքն ու բարգավաճումը:


According to Agnes
 

  Inside
 

The Peace Process: Who wants what? And when?

Full story

 
 

An Interview with the President of the Republic of Nagorno Karabakh

Full story

 

An Interview with the Minister of Foreign Affairs of Karabakh

Full story

 

The Politics of Population: Re-settlement program attracts the dislocated and the opportunists to free life on the land

Full story

 

 


The Week in seven days

 
 


The Arts in seven days

 

  Photo of the week
  Click here to enlarge.
Click on the photo above to enlarge.
 
 
 
 

Sweet

Ten years since its last performance, the opera "Anush" returned to Yerevan stage this week. The 90-year old opera, based on Hovhaness Tumanyan's poem, was staged by Gegham Grigoryan and starred Anahit Mkitaryan in the lead role.

 




Copyright ArmeniaNow.com 2002-2024. All rights reserved.

The contents of this website cannot be copied, either wholly or partially, reproduced, transferred, loaded, published or distributed in any way without the prior written consent of ArmeniaNow.com.