Ալվարո Անտոնյանը հավաստում է, որ երկրաշարժի կանխատեսման կապակցությամբ խուճապի մատնվելու կարիք չկա

Անցյալ ամիս Իրանի Բամ քաղաքը կործանած և շուրջ 35 հազար մարդկային կյանքեր խլած ուժեղ երկրաշարժը առաջ է բերել հայ սեյսմոլոգների իրարամերժ մեկնաբանություններ:

Անցյալ շաբաթ հրավիրված մամլո ասուլիսում Հայաստանի սեյսմոլոգիայի և երկրի ֆիզիկայի ընկերակցության նախագահ Սերգեյ Բալասանյանը հայտարարել է, որ Իրանում տեղի ունեցած երկրաշարժը առաջիկա 12 ամիսների ընթացքում կհանգեցնի սեյսմիկ ակտիվության բարձրացմանն ամբողջ տարածաշրջանում, ներառյալ՝ Հայաստանը:

«Առկա են տարածաշրջանում սեյսմիկ ակտիվության աճման նոր ալիքի ակնհայտ նախանշաններըե, հայտարարել է Բալասանյանը:

Այս հայտարարությունն արժանացել է սեյսմոլոգիայի ազգային վարչության (ՍԱՎ) մասնագետների քննադատությանը, որոնք այն անվանել են «չմտածվածե՝ հայտարարելով, որ «աշխարհում չկան սարքեր կամ մասնագետներ երկրաշարժերի ճշգրիտ կանխատեսման համարե:

«Ես հարգում եմ իմ գործընկեր Բալասանյանին և նրա կարծիքը, բայց նման հայտարարություններ անելիս պետք է շատ զգույշ լինել բնակչության մեջ խուճապ չստեղծելու համար, մանավանդ որ լրագրողները նման կարգի լուրերն անմիջապես սենսացիա են դարձնումե, ասաց ՍԱՎ-ի պետ Ալվարո Անտոնյանը:

Երբ հունվարի 16-ին Հայաստանի Լոռու, Շիրակի և Տավուշի մարզերում գրանցվեց Ռիխտերի սանդղակով 3-4 բալանոց երկրաշարժ, որոշ լրատվամիջոցներ այդ փաստը մեկնաբանեցին որպես Բալասանյանի կանխատեսման անհերքելի ապացույց:

Բալասանյանի տեսակետը չկիսող մասնագետները պնդում են, որ նրա հայտարարությունը հիմնված է մի ենթադրության վրա, որը պատահաբար զուգադիպել է Հայաստանում գրանցված ցնցումներին:

«Անցյալ տարի ամբողջ Հայաստանում գրանցվել են շուրջ 30 նման երկրաշարժեր, - ասում է Անտոնյանը, - և դա նորմալ երևույթ է՝ հաշվի առնելով, որ Հայկական լեռնաշխարհը գտնվում է շատ բարձր սեյսմիկական ակտիվություն ունեցող գոտում: Իսկ Հայաստանից մոտ 1700 կմ հարավ գտնվող Բամը չափազանց հեռու է այդ գոտու վրա ազդելու համար: Երկրաշարժը մի այնպիսի աղետ է, որը, ցավոք, հիմնականում անկանախատեսելի է, այլապես ոչ մի երկիր չէր տուժի դրանիցե:

Հայաստանի կառավարությանը կից արտակարգ իրավիճակների վարչության ներկայացուցիչները նույնպես կասկածի տակ են դնում Բալասանյանի կանխատեսումը:

«Բալասանյանն առաջնակարգ մասնագետ է, որն ըստ էության ստեղծել է Հայաստանի սեյսմիկ ծառայությունը: Նա եղել է ՍԱՎ-ի ղեկավարը և հրաժարական է տվել այդ պաշտոնից անցյալ տարի: Սակայն նրա վերջին հայտարարություններն անհիմն են և ուղղված են լրատվամիջոցների ուշադրությունը գրավելունե, ասում է «Արտակարգ ալիքե լրատվական կենտրոնի ղեկավար գնդապետ Նիկոլայ Գրիգորյանը:

«Մեր կազմակերպությունը չի կարող նվազեցնել երկրաշարժի վտանգը, բայց կարող է նվազեցնել դրա աղետալի հետևանքները, և մենք օր ու գիշեր աշխատում ենք այդ ուղղությամբե, ասում է նա:

ՍԱՎ-ի սեյսմոլոգները պնդում են, որ իրենց ծառայությունն ի վիճակի է գրանցելու սեյսմիկ ակտիվության փոփոխությունները, սակայն իրենք չեն կարող կանխատեսել, թե երբ, որտեղ և ինչ ուժգնության երկրաշարժ կարող է լինել: Երկրաշարժի բոլոր նախանշանների առկայութան դեպքում իրենք արտակարգ իրավիճակ կհայտարարեն:

«ՍԱՎ-ը լավ կազմակերպված մարմին է Հայաստանով մեկ տեղակայված 150 դիտակայանների մոտ 750 աշխատակիցներով: Մենք կարող ենք ստուգել 40-ից ավելի տարբեր գեոֆիզիկական և այլ պարամետրներ: Մեր սարքավորումները թույլ են տալիս գրանցելու անգամ ամենաթույլ ցնցումները աշխարհի բոլոր անկյուններում, և ամեն առավոտ մենք զեկույցներ ենք ստանում մեր կայաններից սեյսմիկ ակտիվության մասին: Բայց մենք չենք կարող ասել, թե կոնկրետ երբ, որտեղ և ինչ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունենալուե, ասում է Անտոնյանը:

Նա ավելացնում է, որ այսօրվա դրությամբ միակ փաստը, որին համամիտ են աշխարհի բոլոր սեյսմոլոգները, այն է, որ ուժեղ երկրաշարժերը կարող են կրկնվել նույն վայրում հետագա 35-40 տարվա ընթացքում: