ԵԱՀԿ-ի, ԵԽԽՎ-ի և ԱԺԻ ներկայացուցիչների հավաստմամբ նրանց այցելած ընտրատեղամասերի 90 տոկոսն արժանացել են դրական գնահատականի:

Անցյալ կիրակի կայացած խորհրդարանական ընտրությունները առաջընթաց էին վերջերս անցած նախագահական ընտրությունների համեմատ, սակայն դրանք չբավարարեցին միջազգային չափանիշները մի քանի հիմնական բնագավառներում՝ ասվում է Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպության (ԵԱՀԿ) զեկույցում:

ԵԱՀԿ-ի Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների գրասենյակի դիտորդներն արձանագրել են խախտումներ քվեների հաշվարկում, դիտորդների և վստահված անձանց ահաբեկում և քվեարկության գաղտնիության սկզբունքի խախտում զինվորականների քվեարկության ընթացքում:

Երկուշաբթի օրը կայացած մամլո ասուլիսում Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահ լորդ Ռասել Ջոնսթոնը հայտնեց լրագրողներին. - «Առկա էր անկասկած առաջընթաց միջազգային ստանդարտների բավարարման գործում՝ չնայած արձանագրված սահմանափակ թվով շատ լուրջ բնույթի միջադեպերի»:

Միջազգային դիտորդների այցելած ընտրատեղամասերի 90 տոկոսում ընտրական գործընթացն արժանացել է դրական գնահատականի կամ այնտեղ գրանցվել են ոչ էական խնդիրներ:

Ի տարբերություն փետրվարին և մարտին կայացած նախագահական ընտրությունների լարված մթնոլորտի, կիրակի օրվա ընտրությունները, ընդհանուր առմամբ, խաղաղ էին:

Տպավորությունը փչացրել է Երևանից 30 կմ հեռավորության վրա գտնվող Շահումյան գյուղում տեղի ունեցած հրաձգությունը, որի արդյունքն է մեկ սպանված և մի քանի վիրավոր:

«Մենք բոլորս ցնցված էինք այդ միջադեպից, - ասաց լորդ Ջոնսթոնը: - Մի քանի դիտորդներ ներկա են եղել կատարվածին: Մեղավորները պետք է բացահայտվեն»:

Քվեարկությանը մասնակցել են գրանցված ընտրողների մոտ 51 տոկոսը, որն ամենացածր ցուցանիշն է անկախ Հայաստանի պատմության մեջ:

«Ընտրողների ցածր ակտիվությունն ակնառու կերպով ցույց է տալիս նրանց անվստահությունն ընտրական գործընթացի և երկրի քաղաքական հաստատությունների հանդեպ, - ասաց ԵԱՀԿ-ի խորհրդարանական վեհաժողովի պատվիրակության ղեկավար Ջիովանի Կեսլերը: - Նման վստահության ապահովումը Հայաստանի քաղաքական ղեկավարության առաջնային խնդիրն է»:

Վերջերս կայացած նախագահական ընտրությունների համեմատ միջազգային դիտորդները նշել են բարելավումներ մի քանի բնագավառներում, մասնավորապես՝ նախընտրական քարոզարշավի և լուսաբանման:

Եթե նախագահական ընտրությունների ժամանակ հնչեցին գործող նախագահի օգտին կողմնապահության մեղադրանքներ, ապա դիտորդների հավաստմամբ այս անգամ հանրային հեռուստատեսությունը մրցակիցների համար ապահովել էր հավասար պայմաններ և հավասարակշռված լուսաբանում: Ակտիվ և հիմնականում խաղաղ քարոզարշավին նպաստել են նաև պետական պաշտոնյաների հանդուրժողականության կոչ անող և ընտրական խախտումները դատապարտող ելույթները:

Առաջին անգամ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը հրահանգ էր տվել տարածքային ընտրական հանձնաժողովներին հրապարակել նախնական արդյունքներն ըստ տեղամասերի:

Լորդ Ջոնսթոնի կասկածն է հարուցել ընտրողների քանակը, որը ԿԸՀ-ի տվյալներով կտրուկ աճել է վերջին ժամվա ընթացքում:

«Ինձ համար գաղտնիք է մնում, որ ընտրողների քանակը տեղամասերի փակվելուց մեկ ժամ առաջ 43 տոկոս էր, իսկ հետո հասավ 51 տոկոսի, - ասաց նա: - Իմ փորձը ցույց է տալիս, որ հայերը քվեարկում են ցերեկը:

«Երբ մարդիկ հրաշալի արևոտ օրով չեն գնում քվեարկության, ուրեմն նրանք կամ կարծում են, որ դրանից ոչ մի բան չի փոխվի, կամ էլ չեն վստահում քվեների հաշվարկին», - ասաց նա:

Ազգային ժողովրդավարական ինստիտուտի ընտրությունների դիտորդների պատվիրակությունը հրապարակել է նախնական զեկույց, որում ասվում է, որ չնայած վերջին երկու ամսում ընտրական գործընթացի որոշ ասպարեզներում տեղ գտած բարելավումներին, կիրակի օրը կայացած ընտրությունները և հանրաքվեն չկարողացան հաղթահարել ժողովրդավարական ընտրությունների շեմը:

«Հայաստանի ընտրական գործընթացներն ուղեկցվում են ցինիզմի, հուսախաբության և մտահոգության մթնոլորտով, որի վկայությունն են ընտրողների ցածր մասնակցությունը, անվստահությունն ընտրական մարմինների անկողմնակալ գործելու ունակության նկատմամբ և ընտրական վիճաբանությունները լուծելու արդյունավետ մեխանիզմի բացակայությունը, - նշվում է զեկույցում: - Այդուհանդերձ, քաղաքական կուսակցություններն ակտիվ մասնակցություն են բերել այս ընտրություններին, տեղական քաղաքացիական կազմակերպությունները մոբիլիզացրել են իրենց ուժերը ընտրական գործընթացը վերահսկելու համար, և քվեարկությունն ընթացել է ավելի քիչ միջադեպերով, քան նախորդ ընտրություններում»:

Կիրակի օրը կայացած խորհրդարանական ընտրությունները չորրորդն էին 1991 թվականի սեպտեմբերին Հայաստանի անկախացումից հետո և առաջինը 2001 թվականի հունվարին Հայաստանի Եվրոպայի խորհրդի անդամ դառնալուց հետո: