Խորհրդային տարիներին ամբողջ Միությունում միայն 100 ոսկերիչ թույլտվություն ուներ աշխատել ոսկով և արծաթով:

Արշակ Մանուկյանն Էջմիածնից այդ ընտրյալներից մեկն էր: Այժմ նախկին պետական մասնագետը գործեր է ստեղծում Հայաստանի հոգևոր կենտրոնի՝ Մայր Աթոռի համար:

Մանուկյանի ստեղծած մեծ խաչն Անթիլիասում է, իսկ Վազգեն Ա-ի պատվիրած փոքր խաչերն այժմ կրում են 1980-ականների վերջում Արցախում մկրտված երեխաները: Նմանատիպ խաչեր էին նվիրում նրանց, ովքեր մարդասիրական օգնություն էին բերում 1988 թվականի երկրաշարժից հետո:

«Իմ պատրաստած խաչերը սփռված են աշխարհով մեկ, և դա ինձ համար արդեն նշանավոր իրադարձություն է», - ասում է Մանուկյանը:

Նրան գործեր են պատվիրել երեք կաթողիկոսներ: Նրա հոգու պարծանքն է քրիստոնեության ընդունման 1700-ամյակի առթիվ պատրաստած ճրագամանը, որը Գարեգին Բ-ի հրամանով այսօր տեղադրված է Ս. Էջմիածնի իջման սեղանին:

«Էսքիզն անելիս մտածում էի այնպիսի գործ ստեղծել, որը նաև ինչ-որ բան խորհրդանշեր, - բացատրում է վարպետը, - Ընտրեցի նուռը: Բաժանեցի 12 մասի, կենտրոնում վառվելու էր կրակը: Դա խորհրդանշում էր Քրիստոսին՝ 12 առաքյալներով: Վեհափառին շատ դուր եկավ»:

Ճրագամանը վառվում է Վեհափառ հայրապետի ձեռքով՝ Խոր Վիրապից բերված կրակով, որը հետո բաժանվում է հայ եկեղեցու 40 թեմերին:

Մանուկյանը նաև պատրաստում է 40 սրվակներ, որոնցով 40 թեմերն է ուղարկվում սրբալույս մյուռոնը:

Մանուկյանն ավարտել է Երևանի ճարտարագիտական համալսարանի ռադիոտեխնիկայի բաժինը: Ուսման տարիներին հանդիպել է Իսականյան Էդիկին, որը Հայաստանի լավագույն արծաթագործներից էր:

«Երբ հայտնվեցի վարպետի արհեստանոցում, զգացի, որ պետք է զբաղվեմ այս գործով, - ասում է Մանուկյանը, - Ի զարմանս ինձ, նա ասաց, որ ունակություններ ունեմ և կապացուցեմ դա մոտ ապագայում»:

Հինգ ամսից ապագա վարպետը սկսեց աշխատել ինքնուրույն:

1988 թվականին Մոսկվայում մասնակցում է համամիութենական ցուցահանդեսին և թանկարժեք մետաղներով աշխատելու իրավունք է ստանում:

«Խորհրդային Միության ժամանակ, մասնագետ լինելով, իրավունք չունեիր աշխատել ոսկով կամ արծաթով՝ միայն ոչ թանկարժեք մետաղներով, - ասում է Մանուկյանը, - Թույլտվություն ստացա Նախարարների խորհրդից: Հայաստանից ընդամենը 15-16 հոգի էինք»:

Անկախացումից հետո Մանուկյանը, շատերի նման, բախվել է սոցիալ-տնտեսական դժվարությունների: Հիմնական դժվարությունը մշտական էլեկտրամատակարարման բացակայությունն էր: Սակայն դիմելով Էջմիածնի քաղաքապետին՝ Մանուկյանին հաջողվում է մշտական հոսանք ստանալ:

Նա ասում է, որ իր արվեստի գաղտնիքը մատների մեջ է:

«Յուրաքանչյուր մարդու ձեռքի մատները խոսում են նրա ներքին կարողությունների մասին: Մատները հուշում են, կարող է արդյոք տվյալ անձը զբաղվել արծաթագործությամբ և ոսկերչությամբ, - ասում է ժողովրդական վարպետը, - Այս արվեստը պահանջում է հարթ տափակ մատներ՝ նույնանման եղունգներով, և, իհարկե, տաղանդ ու աշխատասիրություն»:

Վարպետի արհեստանոցը նրա սեփական տան առաջին հարկում է: Մեծ պատվերների դեպքում նրան օգնում են կինը և աղջիկը:

«Մասնագիտությամբ հաշվապահ եմ, բայց թողել եմ գործս և օգնում եմ ամուսնուս», - ասում է 37-ամյա Գայանե Գալստյանը, որը խոսում է իսկական մասնագետի նման, երբ բացատրում է, թե ինչպես է ինքն էմալ անում:

Դուստրը՝ 17-ամյա Անին, որն աշակերտում է հորը, դժգոհում է, որ հայրը խիստ ուսուցիչ է, սակայն խստությունից միայն շահում են: Նա նույնպես աշխատում է էմալով՝ համատեղ գործեր ստեղծելով հոր հետ:

Լուսանկարների ալբոմում ներկայացված են Մանուկյանի պատրաստած աշխատանքները Հովհաննես Պողոս Բ պապի, Ռուսիո պատրիարք Ալեքսիյ Երկրորդի, Ռուսաստանի նախագահ Պուտինի և այլոց համար:

«Մեր եկեղեցու համար աշխատելիս առաջնորդվում եմ ազգային, ավանդական սկզբունքներով, - ասում է Մանուկյանը, - Դրսի շուկայի համար պատրաստում եմ գործեր՝ համապատասխան այդ շուկայի պահանջներին, որոնք անընդհատ ուսումնասիրում եմ: Չի կարելի հետ մնալ, հակառակ դեպքում դուրս կմնաս»:

Այս տարի Մանուկյանը եկեղեցուց պատվերներ է ստացել այս տարվա օգոստոս-սեպտեմբեր ամիսներին նշվելիք Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի 1700-ամյակի կապակցությամբ:

Այլ գործերի թվում Մանուկյանը պատրաստելու է նաև մի մեծ խաչ, որը նա համարում է «մեծ նոր պատմական գործ»: