²ñß³ÏáõÑÇÝ ×³ß ¿ »÷áõÙ Çñ»Ýó ÝÏáõÕ³ÛÇÝ µÝ³Ï³ñ³ÝÇ ù³Ûù³ÛíáÕ å³ïÇ ÏáÕùÇÝ

Երեկոյան, երբ ստվերները խտանում áõ ձայները լռում են, իսկ ցուրտը դառնում է անտանելի, երևանյան մի բարձրահարկ շենքի նկուղում հստակորեն լսվում է փայտե ձողի անհամաչափ թխթխկոցը:

42-ամյա Մառլենա Երեմյանը զգուշորեն շարժվում է սենյակի մի մասից մյուսը: Թխթխկոցը նրա ձեռքի փայտից է. այդպես նա փորձում է իր երեխաներին պաշտպանել առնետներից:

Առնետների մասին պատմություններն այս ընտանիքում բազմաթիվ են: Ընտանիքի միակ տղան՝ 11-ամյա Ալբերտ Ավագյանը, ասում է, որ ցուրտ օրերին նրանցից օր ու դադար չի լինում, հատկապես ճաշելու ժամանակ: Սակայն Մառլենային հատկապես մտահոգում է գիշերը, երբ երեխաները քնած են լինում:

«Նախանցյալ տարի ձմռանը ես այնքան խորն էի քնել, որ չզգացի, թե ինչպես առնետը քիթս կծեց, - մանկական միամտությամբ պատմում է Ալբերտիկը,- մորս ձայնից արթնացա, ինձ արագ հիվանդանոց տարան, քանի որ արդեն գիտեինք ինչ անել. դրանից որոշ ժամանակ առաջ քրոջս՝ Արշակուհու գլուխն էին կծել, նույնիսկ մի քանի կար էին դրել»:

²ÛÝù³Ý ¿É ãÇ Ñ³Ù³å³ï³ë˳ÝáõÙ ³Ýíï³Ý·áõÃÛ³Ý Ï³ÝáÝÝ»ñÇÝ...

12-ամյա Արշակուհին, որի գլխին եղբոր պատմածը հաստատող սպիներ կան, ասում է, որ առնետներից ազատվելու համար վերջերս տուն են բերել Մուրզիկ անունով մի մոխարգույն կատու: Սակայն առայժմ կարծես այնքան էլ բան չի փոխվել:

Մառլենայի և նրա 4 անչափահաս երեխաների մոտիկ ծանոթությունը առնետների հետ սկսվեց 1992 թվականի ձմռանը, երբ ընտանիքին ժամանակավորապես բնակության համար հատկացրին Երևանի Ն. Զարյան փողոցի հմ. 21 շենքի նկուղային տարածքը:

«Հաշվի առնելով մեր սոցիալական ծայրահեղ պայմանները՝ թաղապետարանից հատկացրին այդ տարածքը և ասացին՝ համբերե՛ք, գարնանը բնակարան կտանք», ասում է Մառլենան: Բայց Երեմյաններն արդեն 11 գարուն են անցկացրել այս նկուղում:

Խոնավ, բետոնե գետնին ու պատերին տեղ-տեղ հին փալասներ են, սակայն դրանք ի վիճակի չեն ծածկելու գետնի անցքերը և կանխելու կրծողների ներխուժումը:

ì³ï å³ÛÙ³ÝÝ»ñÁ ã»Ý Ý߳ݳÏáõÙ, û å»ïù ¿ Ùáé³Ý³É ѳñ¹³ñí»Éáõ Ù³ëÇÝ

«Գլխավոր սենյակը» երկու մասի է բաժանված հին, գունաթափ պահարաններով: Առաջին մասը ծառայում է որպես հյուրասենյակ ու ճաշասենյակ, իսկ պահարաններից այն կողմ ննջարանն է՝ հնոտիքով և օգնություն ստացած ծածկոցներով: Ննջարանը երեխաների համար և՛ ընթերցարան է, և՛ խաղասենյակ:

Խոհանոցի կողքին կա ևս մեկ սենյակ, որտեղ անկանոն թափված բազմաթիվ հին կոշիկներ են: Դրանք Մառլենան ու երեխաները հավաքում են փողոցից՝ ձմռանը վառելու ու մի փոքր տաքանալու համար: Ամենացուրտ օրերին մետաղյա դուռը սառցակալում ու փակվում է, և մինչև սառույցը կոտրելը ընտանիքը մնում է ներսում փակված:

ÐÇÝ· Ñá·Ç³Ýáó ÁÝï³ÝÇùÇ ³ÝÓÝ³Ï³Ý ÑǷǻݳÛÇ å³ñ³·³Ý»ñÁ

«Ամեն անգամ երբ անձրև է գալիս կամ ձյունը հալվում է, մեր տանը ջրհեղեղ է սկսվում, - ասում է Մառլենան: - Բակի ջրերը հոսելով գալիս ու պատուհանից լցվում են տուն, քանի որ մայթերը թեք են, իսկ մենք ոչինչ չենք կարողանում անել: Ստիպված երեխաների հետ ամառ թե ձմեռ ջրերի մեջ կանգնած ջուր ենք դատարկում: Ջրերից հետո էլ սարդեր ու որդեր են հայտնվում»:

Մի քանի տարի առաջ Մառլենայի ամուսինը մեկնել է Ռուսաստան աշխատանք գտնելու: Որոշ ժամանակ նրանից լուր չի եղել, հետո Մառլենան իմացել է, որ նա մահացել է:

Մի քանի տարի Մառլենան փող է վաստակել ուրիշների տները մաքրելով, սակայն հիվանդացել է և այլևս չի կարողացել աշխատել:

«Շատ տեղերում եմ աշխատանք փնտրել, բայց ապարդյուն, - ասում է նա: - Այսօր մենք գոյատևում ենք միայն ժամանակ առ ժամանակ ստացած օգնությամբ՝ ալյուր, ձեթ, ձավարեղեն: Բայց մենք սովոր չենք գանգատվելու կամ լաց լինելու, թե սոված ենք: Եթե բնակարանի հարցը լուծվի, կամ գոնե մի փոքր նորոգվի, մենք յոլա կգնանք: Արդեն մի քանի տարի է թաղապետարանը 500 հազար դրամ օգնություն է խոստացել, որի պոչն էլ չենք տեսել»:

²Ý³å³Ñáí ѳÕáñ¹³É³ñ»ñÁ ¢ Ëáݳí å³ÛÙ³ÝÝ»ñÁ ɳí ÏáÙµÇݳódz ã»Ý

Մառլենայի տունը մշտական կանգառ է դարձել քաղաքական քարոզարշավ վարող գործիչների համար: Նրանք օպերատորներ են բերում ու խոստումներ են տալիս, բայց ընտրությունները գալիս ու գնում են, իսկ պայմանները նկուղում, փոքր բացառությամբ, մնում են նույնը:

«Ամեն անգամ, երբ թվում է, թե հասել եմ ցանկալի արդյունքին, ու ընտանիքիս արդեն օգնելու են, կա՛մ խոստում տված պաշտոնյան է փոխվում, կա՛մ էլ թաղապետը, ու ամեն ինչ սկսվում է նորից, - ասում է Մառլենան: - Երեխաներն արդեն ծիծաղում են վրաս, երբ հերթական անգամ տուն եմ գալիս կա՛մ
ոգևորված, կա՛մ էլ հուսալքված»:

Մառլենան ասում է, որ ամեն անգամ իր արցունքներին վերջ տալու համար երեխաները ներկայացում են խաղում իր համար, լավ խոսքեր ասում, ցույց տալիս դպրոցում ստացած բարձր գնահատականները:

«Մենք սարսափելի օրեր ենք ապրել ու էլի կապրենք, բայց աստված ինձ ու իմ երեխաներին պահում է. թու, թու, թու, և ես չեմ հիշում, որ նրանք հիվանդացած լինեն: Ես ավելին ի վիճակի չեմ անելու, - արցունքն աչքերին ասում է Մառլենան: - Մենք շատ ենք սիրում իրար, և մեծ պահանջներ չունենք կյանքից»:

«Նոր Հայաստան» հասարակական կազմակերպությունը օգնություն է ցույց տվել Մառլենայի և նման այլ ընտանիքներին: Կազմակերպության մասին լրացուցիչ տեղեկությունների համար զանգահարեք (374-1) 52-47-12 կամ այցելեք new-arm@netsys.am հասցեն: «ԱրմենիաՆաուի» «Հայ Ձմեռ պապ» ծրագրում ներդրում անելու համար սեղմեք այստեղ: