Üáñ Íñ³·ñÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ ¹åñáóÝ»ñÁ å»ïù ¿ ÙdzÓáõÉí»Ý:

Երբ սեպտեմբերին սկսվեն դասերը, Հայաստանի դպրոցներում կլինեն ավելի քիչ տարրական դասարաններ, սակայն ավելի լավ պայմաններ երեխաների համար: Սա է Հայաստանի կրթական համակարգի բարեփոխման ծրագրի նպատակը:

Հայաստանի 37 դպրոցներ միաձուլվելու են այլ դպրոցների հետ, իսկ վերանորոգման խիստ կարիք ունեցող կամ քիչ աշակերտ ունեցող դպրոցները փակվելու են:

Օրինակ պաշտոնյաների հավաստմամբ, Սունդուկյանի անվան թիվ 26 դպրոցը չի վերանորոգվել վերջին 50 տարվա ընթացքում: Դպրոցը փակվելու է, իսկ աշակերտներին փոխադրելու են թիվ 124 դպրոց:

Միաձուլման մասին որոշումն առաջ է բերել մի քանի դպրոցների աշխատակազմերի բողոքի ցույցը, սակայն պաշտոնատար անձինք պնդում են, որ միաձուլումն ընդունելի լուծում է:

Քաղաքապետարանի կրթության վարչության պետ Օնիկ Վաթյանի խոսքերով, անպատասխանատվություն կլիներ շարունակել դասեր անցկացնել նման վատ պայմաններում:

«Անգամ եթե ծնողները համաձայն են, որ իրենց երեխաները սովորեն այդ խոնավ դասասենյակներում, ուր բազում միջատներ են վխտում, մենք դա չենք կարող անտեսել», - ասում է Վաթյանը:

سÝáõÏÛ³ÝÇ Ñ³í³ëïٳٵ áñáß áõëáõóÇãÝ»ñ ϳ½³ïí»Ý ³ß˳ï³ÝùÇó:

Բացի այդ որոշ մեծ դպրոցներում նվազել է ընդունելությունը, և դպրոցների մասնաշենքերն օգտագործվում են միայն մասամբ: Ըստ ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության հանրակրթության վարչության պետ Նորայր Ղուկասյանի, շռայլություն է պահել 1000 աշակերտի համար նախատեսված դպրոց, որտեղ սովորում են ընդամենը 100 հոգի:

«Նախատեսվածից նվազ ծանրաբեռնված դպրոցներ պահելու համար պետությունը տարեկան տրամադրում է մի քանի միլիոն դրամ շենքի կումունալ ծախսերի համար, - ասում է երկու աշակերտների ծնող Հենրիկ Ալավերդյանը: - Սա ավելորդ ծախս է, որի մեծ մասը գնում է տնօրենի գրպանը: Այն դեպքում, երբ խորհրդային կարգերից ժառանգել ենք շատ դպրոցներ, և ամեն համայնք ունի տասից ավելի դպրոց, որոնք կարելի է օգտագործել ավելի ռացիոնալ կերպով»:

Այս փոփոխությունն անկասկած որոշ անհարմարություններ կստեղծի (օրինակ՝ թիվ 124 դպրոցը մոտ չէ թիվ 26 դպրոցը հաճախող երեխաների տներին), սակայն պաշտոնատար անձինք ասում են, որ դպրոցների միաձուլումը կկրճատի ծախսերը և միջոցներ կտրամադրի ուսուցիչների աշխատավարձերը բարձրացնելու համար: Ուսուցիչների թիվը, սակայն, կկրճատվի:

Որոշ միջազգային չափանիշներով ամեն 20 աշակերտի բավական է 1 ուսուցիչ, սակայն Հայաստանում 1 ուսուցիչ հասնում է ամեն 10 աշակերտի:

Կրթության վարչության աշխատակից Սաշա Կուբանյանի խոսքերով, որոշ ուսուցիչներ դասավանդում են միայն մեկ դասարանում՝ վաստակելով ամսական ընդամենը 3000 դրամ ստաժը պահպանելու համար:

«Պարզ է, որ նման չնչիÝ աշխատավարձ ստացող ուսուցիչը ջանք չի գործադրի իր աշակերտներին որևէ բան սովորեցնելու համար», - ասում է Կուբանյանը՝ ավելացնելով, որ նման պայմանները դրդում են որոշ ուսուցիչների կաշառք վերցնել:

Ø»Í ¹åñáóÝ»ñÁ, áñáÝù ÑÇÙݳϳÝáõÙ ¹³ï³ñÏ »Ý »Õ»É, ÏÙdzÓáõÉí»Ý ³ÛÉ ¹åñáóÝ»ñÇ Ñ»ï:

Ըստ օպտիմալացման ծրագրի, ի վերջո, ավելորդ ուսուցիչները կրճատվելու են, ինչը թույլ կտա բարձրացնել աշխատող ուսուցիչների աշխատավարձերը: Ներկայումս ուսուցչի միջին աշխատավարձը 13000 դրամ է (մոտ 22 դոլար): Հույս կա, որ մինչև 2006 թվականն այն կհասնի 55000-ի (մոտ 96 դոլար):

«Այսօր դժվար է ասել, թե քանի ուսուցիչ կկրճատվի, քանի որ գործընթացը դեռ նոր է սկսվել, - ասում է կրթության և գիտության նախարարության հանրակրթության վերահսկման բաժնի պետ Նուրիջան Մանուկյանը: - Հստակ կարող ենք ասել, որ կկրճատվեն միաձուլվող դպրոցների տնօրենները, ուսմասվարները և տնտեսական որոշ աշխատողներ, բայց ուսուցիչների թվի մասին հստակ չենք կարող խոսել»:

Կկրճատվեն կամ թոշակի կուղարկվեն 60 տարեկանը լրացած ուսուցիչները, ինչը կմեծացնի դասարանների խտությունը և ուսուցիչների ծանրաբեռնվածությունը:

«Այսօր դպրոցներում աշխատում են արդեն 70-ն անց ուսուցիչներ, որոնք հազիվ են հարկից-հարկ բարձրանում, - ասում է Կուբանյանը: - Ինչպե՞ս կարող են նրանք երեխաներին դասընթացի ռիթմի մեջ պահել կամ նրանց հետ էքսկուրսիաների գնալ»:

Հայաստանում ընդհանուր առմամբ գործում է 1392 դպրոց, որից 53-ը գիշերօթիկ են, 35-ը՝ արհեստագործական, իսկ 1304-ը՝ հանրակրթական: Կրթական այս օջախներում դասավանդում են 55000 ուսուցիչներ: