Երեքշաբթի օրը Հայաստանը միացավ այն երկրներին, որոնք նշում են դեկտեմբերի 3-ը որպես ՄԱԿ-ի կողմից հռչակված Հաշմանդամների միջազգային օր:

Դա այն մարդկանց ճանաչման օրն է, ովքեր «հասարակության լիիրավ անդամներ են և ստեղծում են նյութական ու մշակութային արժեքներ», - ասաց ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի հանրային տեղեկատվության վարչության պետ Վալերի Տկաչուկը:

ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակում էին հավաքվել բազմաթիվ հաշմանդամներ, նախարարությունների, հաշմանդամների հիմնախնդիրներով զբաղվող հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ և հյուրեր:

Տոնակատարությանը որպես հյուր ներկա 19-ամյա Հայկ Գրիգորյանը մի ընդհանուր ցանկություն հայտնեց.

«Ես այսօր ուրախ չեմ: Մի ցանկություն ունեմ, որ հաշմանդամներ ամբողջ աշխարհում ընդհանրապես չլինեն»:

Իրականությունն ավելի դաժան է: Այսօր Հայաստանում ապրում են 110000 հաշմանդամներ:

Սոցիալական ապահովության նախարարության Հաշմանդամների հիմնախնդիրների վարչության պետ Ջեմմա Բաղդասարյանն ասում է. - «Մեր հիմնական նպատակն է հաշմանդամներին ինտեգրացնել հասարակությանը և հավասար պայմաններ ստեղծել նրանց համար: Շատ հարցեր լուծում ենք հաշմանդամների խնդիրներով զբաղվող շուրջ 15 ՀԿ-ների հետ»:

Ինտեգրացվելու առումով այլ կարծիքի են իրենք՝ հաշմանդամները:

Սպինալ հաշմանդամների «Վերածնունդ» բարեգործական հիմնադրամի նախագահ Միշա Մկրտչյանն (նկարում) ասում է. - «Ավելի ճիշտ է հասարակությանը պատրաստել ինտեգրացվելու հաշմանդամներին: Իսկ հաշմանդամի ինտեգրացումը պետք է սկսել նրա ընտանիքից, հարևանից, փողոցի կրպակավաճառից»:

ՄԱԿ-ի գրասենյակի ճեմասրահում կազմակերպված ցուցահանդեսը պատմում է «Հույսի կամուրջ» և «Փյունիկ» ՀԿ-ների կատարած հսկայական աշխատանքի մասին:

«Փյունիկի» հայաստանյան գրասենյակի (որը գրանցված է նաև Միացյալ Նահանգներում) նախագահն ասում է, որ հաշմանդամներին առնչվող բազում խնդիրներ լուծվում են իրենց ջանքերով, սակայն կան հարցեր, որոնք զուտ պետական մոտեցում են պահանջում: Հենց այդ մասին էլ հիշեցնում է միջազգային ճանաչման օրը:

«Այսօր ակամայից հայտնվում ենք պետության ուշադրության կենտրոնում, - ասում է Մկրտչյանը, - Մեզ հաշվի են առնում»:

Ճարտարապետների միությունում կայացած կլոր սեղանը նվիրված էր հաշմանդամների ադապտացմանը քաղաքաշինական պահանջներին՝ նախագծման և շինարարության ոլորտում:

«Այսօրվա շենքերը, շինությունները, ճանապարհները գրեթե չեն համապատասխանում սահմանափակ հնարավորություններ ունեցող անձանց կարիքներին: Անհրաժեշտ է մշակել կառուցապատման նոր ծրագրեր, որոնք մատչելի պայմաններ կապահովեն հաշմանդամների համար», - ասում է Կառավարության աշխատակազմի քաղաքաշինության և բնական ռեսուրսների վարչության պետ Սիրեկան Օհանյանը:

«Լինսի» ծրագրով վերակառուցվող երևանյան փողոցների թեքահարթակները վկայում են, որ հաշմանդամների կարիքները բավարարելու փորձ է արվում:

«Միշտ երազում էի, որ մեր քաղաքում թեքահարթակներ լինեն: Իհարկե, դեռ չեմ անցել դրանց վրայով, բայց շատ ուրախ եմ և շնորհակալ», - ասում է 19-ամյա Արևիկ Մուսախանյանը (նկարում) Երևանից:

Թեև թեքահարթակները չեն համապատասխանում միջազգային չափանիշներին, նրանք, ովքեր ունեն դրանց կարիքը, գնահատում են արվածը:

«Ինքս մասնակցել եմ կառավարությանն ուղղված նամակների պատրաստմանը: Խնդրեցինք, որ «Լինսի» ծրագրի նախագծային աշխատանքներում փոփոխություններ կատարեն, - ասում է Մկրտչյանը, - Արդյունքում կառուցվեցին այդ հատուկ թեքահարթակները: Իհարկե 1-3 սանտիմետրի խոչընդոտ կա, բայց սայլակավոր հաշմանդամը կարող է հաղթահարել դա: Կարևորն այն է, որ սկսել են փոփոխությունները, իսկ հետագայում՝ կշտկեն»:

Ըստ Օհանյանի, այսօրվանից հաշմանդամների համար հավասար պայմանների ապահովման հարցը վերաբերելու է նոր ու վերակառուցվող շենքերի նախագծմանն ու շինարարությանը:

«Իմ ընկերուհին սայլակավոր է, - ասում է Անահիտ Վարդանյանը, - Նրա հետ այգում զբոսնելիս մեզ վատ էինք զգում: Իսկ հիմա անչափ ուրախ ենք, քանի որ վերջապես հատուկ թեքահարթակներ են կառուցվել»: