Երկարատև քննարկումներից և վիճաբանություններից հետո Հայաստանի նորընտիր Ազգային ժողովը պաշտոնապես վերացրեց մահապատիժը Հայաստանում՝ առանց վերապահումների վավերացնելով Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ արձանագրությունը, ինչը Եվրախորհրդի առջև ստանձնած առանցքային պարտավորություններից մեկն էր:

131 պատգամավորներից կողմ քվեարկեցին 92-ը, դեմ քվեարկեց միայն անկախ պատգամավոր Մանուկ ¶ասպարյանը: 22 պատգամավոր չմասնակցեց քվեարկությանը, այդ թվում՝ 15 հոգանոց «Արդարություն» դաշինքն ամբողջ կազմով, որը բոյկոտ հայտարարեց:

Քննարկումները մահապատժի վերացման մասին բուռն էին, քանի որ պատգամավորները, այդ թվում և «Ազգային միաբանության» ղեկավար Արտաշես ¶եղամյանը, պահանջում էին պահպանել մահապատիժը, որպեսզի 1999 թ. հոկտեմբերի 27-ի խորհրդարանի սպանությունների մեղավորները մահապատժի ենթարկվեն: Սակայն մյուսների հետ ¶եղամյանը նույնպես տեղի տվեց ճնշմանը՝ ավելի կարևոր համարելով Հայաստանի վարկանիշը Եվրոպայի խորհրդում:

Պաշտոնական որոշումն ընդունվեց սեպտեմբերի 9-ին, սակայն Հայաստանում մահապատիժը, ըստ էության, վերացված էր օգոստոսի 1-ից, երբ ուժի մեջ մտավ նոր քրեական օրենսգիրքը, որը սակայն բացառություններ էր վերապահում որոշ հանցագործությունների, այդ թվում՝ ահաբեկչական գործողությունների դեպքում:

Այսուհետև դատարանը մահվան դատավճիռ կարող է արձակել միայն պատերազմի ժամանակ կամ դրա սպառնալիքի դեպքում, երբ երկրում ռազմական դրություն է հայտարարված:

Խորհրդարանի փոխխոսնակ Տիգրան Թորոսյանի հավաստմամբ այս պահից օրենքով սահմանված բացառությունները ծանր հանցագործությունների որոշակի դեպքերի համար այլևս իրավական ուժ չունեն:

Մահապատժի վերացմանը դեմ փաստարկները հիմնականում վերաբերում էին 1999 թ. հոկտեմբերի 27-ին Ազգային ժողովում տեղի ունեցած ահաբեկչությանը (երբ Նաիրի Հունանյանի գլխավորած զինված խումբը ներխուժեց խորհրդարան՝ սպանելով Հայաստանի վարչապետ Վազգեն Սարգսյանին, ԱԺ նախագահ Կարեն Դեմիրճյանին և 6 այլ պաշտոնատար անձանց):

Ընդդիմադիր «Արդարություն» խմբակցությունը (որը ղեկավարում է սպանված ԱԺ խոսնակ Դեմիրճյանի որդին՝ Ստեփան Դեմիրճյանը) շարունակում է պնդել, որ մահապատժի վերացումը երաշխիք է ահաբեկիչների համար:

«Վազգեն Սարգսյանը ձեր կուսակցության առաջնորդն էր, - Հանրապետական կուսակցության անդամներին դիմելով ասաց Վիկտոր Դալլաքյանը §²ñ¹³ñáõÃÛáõݦ ¹³ßÇÝùÇó, - մի՞թե Աստված իր պատվիրանների մեջ պետք է ավելացներ ևս մեկը՝ մի ուրացիր»:

«Տար Աստված, Վազգեն Սարգսյանն այստեղ լիներ, առաջինը նա էր պահանջելու 6-րդ արձանագրության վավերացումը: Չի կարելի շահարկել զոհերի անունները», - ի պատասխան ասաց հանրապետական Տիգրան Թորոսյանը:

«Օրինաց երկիր» խմբակցության անունից ելույթ ունեցող Մհեր Շահգելդյանի՝ մահապատիժը վերացնելու փաստարկներից մեկը դատական սխալի հնարավորությունն էր, հատկապես հաշվի առնելով, որ մեր դատարանը հեռու է կատարյալ լինելուց:

Արդարադատության նախարար Դավիթ Հարությունյանը բնական է համարում 6-րդ արձանագրության շուրջ բորբոքված թեժ քննարկումները:

«Եվրախորհրդի գրեթե բոլոր երկրներում 6-րդ արձանագրությունը վավերացնելիս եղել են բավականին թեժ քննարկումներ, և չնայած դրան գրեթե բոլոր երկրներն էլ ստորագրել են 6-րդ արձանագրությունը, - ասաց նա: - Մահապատիժը վերացնելու բուն պատճառն այն չէ՝ մեզ պարտադրում են, թե չեն պարտադրում, դատական սխալներ կարող են լինել, թե՝ ոչ: Պետության կողմից կատարվող սպանությունը չի տարբերվում մարդու կողմից կատարվող սպանությունից»:

Ազգային ժողովը նույն օրը կողմ քվեարկեց նաև «Մարդու իրավունքների պաշտպանի մասին» օրենքի նախագծին: Օրենքի ընդունմանը կողմ է քվեարկել 97, դեմ՝ 14 պատգամավոր, ինչը թույլ է տալիս հանրապետության նախագահին նշանակել մարդու իրավունքների պաշտպանին: (Նախագծի ընդունման հակառակորդները պնդում էին, որ օրենքի ընդունումը չափազանց մեծ լիազորություններ կտա նախագահին և կվերածի օմբուդսմենի ինստիտուտը շարքային հանձնաժողովի նման մի բանի:)

Եվրախորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահ Պիտեր Շիդերը և գլխավոր քարտուղար Վալտեր Շվիմերը ողջունել են Ազգային ժողովի որոշումը մահապատժի վերացման և Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ արձանագրության վավերացման առնչությամբ:

Մինչև օրս Եվրոպայի խորհրդի 45 երկրներից 41-ը վավերացրել կամ ստորագրել են այս արձանագրությունը: